So it begins.. hexbeam versie 1
Medio 2014 ben ik door hexbeam enthousiast Rico PA3BVK in aanraking gekomen met de G3TXQ broadband hexbeam antenne.
Rico gebruikte er zelf al geruime tijd een en de voordelen van deze antenne zijn evident: 6 gestapelde 2 element monoband richtantennes in een compacte vorm die via een enkele coax worden gevoed, met een grote VSWR bandbreedte waardoor je op alle banden tussen 6 en 20 meter geen tuner nodig hebt.
Via internet is goede info te vinden voor de zelfbouwers en Rico had bij een lokaal bedrijf fraaie aluminium grondplaten laten maken. Hij had de grondplaat en middenpost thuis voorbereid en samen hebben we de eerste incarnatie van mijn Hexbeam opgetuigd. Voor de spreiders kozen we voor glasfiber hengels (10 euro per stuk) waarvan de topdelen waren weggelaten. De stralers en reflectors waren gemaakt van RVS draad. Goedkoop rotortje gescoord via Conrad (75 euro) en het geheel op de mast gezet. De resultaten op de diverse banden waren zeer goed en mijn logboek liep al snel vol met de betere DX, tot aan Australië en Argentinië toe. Even wat anders dan mijn FD4 Windom!
Versie 2
De pret duurde helaas maar drie maanden. Mijn QTH is zeer dicht aan de kust en de antenne wordt dan ook regelmatig blootgesteld aan extreem harde wind. Al snel brak tijdens een septemberstorm een van de spreiders en kon de antenne weer van het dak worden gehaald. Ook het rotorhuis bleek gescheurd en kon worden afgeschreven. Na wat tips van andere hex bouwers op internet besloot ik de antenne opnieuw op te bouwen met gebruikmaking van veel dikkere en sterkere schepnet stokken (22 euro per stuk), de stralers en reflectors opnieuw gemaakt van koper litze draad (Rico had ergens nog een rolletje van 100m). Een nieuwe G-450 rotor van Yaesu er onder en ik kon weer werken. De SWR bandbreedte bleek nog beter dan voorheen en ook de resonantiepunten zaten op alle banden netjes in het midden van het beschikbare spectrum. De 6 meter stalen buis onder de antenne werd een paar maanden later verruild voor een custom gemaakte, elektrisch bedienbare kokermast met een maximale hoogte van 16 meter exclusief de topbuis.
Versie 3
De “schepnetstelen combinatie” hield het bijna een jaar vol (met wat kleine tussentijdse reparaties) maar uiteindelijk bleek ook dit visgerei niet opgewassen tegen de soms extreme WX condities ter plaatse. Tijdens een storm rond de jaarwisseling liep de antenne flink schade op en hield ik het voor gezien met hengelsport artikelen. Ik besloot een complete set glasfiber hexbeam buizen aan te schaffen bij Anthony MW0JZE, de Engelse fabrikant van weerbestendige G3TXQ hexbeam kits. Best wel een aardige investering (rond de 200 euro incl verzendkosten) maar dan heb je ook iets wat heel blijft. Deze dikke multi-laminaat glasvezel buizen zijn vele malen zwaarder en duurzamer dan hengelsport spullen en zijn bovendien op diverse plekken versterkt met aluminium bussen om o.a. beschadiging van het laminaat door de U-beugels te voorkomen.Voor de spanlijnen heb ik deze editie gekozen voor super sterk en UV-proof 3 mm Dyneema voorzien van een fel gele mantel. UV bestendigheid is extreem belangrijk want de eerder gebruikte nylon / polypropyleen koorden waren binnen een jaar al volkomen verteerd.
The Bottom Line
De G3TXQ hexbeam is een zeer populaire low-cost multiband HF antenne die zeer goed presteert en goed zelf is te bouwen. De antenne is bestand tegen 120km/u windstoten mits er gebruik wordt gemaakt van duurzame materialen. De besparing ten opzichte van een commerciële kit is bij gebruik van goed materiaal echter niet extreem groot. Vermijd het gebruik van hengelsport artikelen, ik heb in de afgelopen 2 jaar voor meer dan 200 euro aan dergelijke stokken weggegooid, om nog maar te zwijgen over al het werk om de antenne steeds opnieuw op te bouwen en op de mast te plaatsen. Als je zelf bouwt, gebruik dan de sterke glasfiber stokken zoals bij de commerciële versies wordt toegepast..
Maar zijn er dan ook nadelen aan zo’n hexbeam op het dak?
Het enige nadeel wat ik ondervind is de onophoudelijke stroom grappen en opmerkingen over het ophangen van wasgoed, zelfs van collega zendamateurs 😉
Specificaties PD2H V3 Hexbeam
Design: G3TXQ Broadband hexbeam
Banden: 6,10,12,15,17,20 meter
Impedantie: 50 Ohm, enkele coax feedline
Aanpassing: 8x ferriet klem op RG213U feedpoint
VSWR: beter dan 1.5:1 op alle banden over het gehele bereik
Gain: ca 5.5dBi
Voor/achter verhouding: ca 20dB
Max power: Afhankelijk van gekozen materiaal stralers, tot ca 2kW
Diameter: 6,50m
Hoogte: 1m
Gewicht (versie 3): ca 15kg
Windoppervlak: 0,5m2
Windbelasting (versie 3): tot ca 120km/u
Nuttige websites
Leo Shoemaker’s G3TXQ Hexbeam website voor doe het zelvers
Leo Shoemaker Hexbeam Guidelines (PDF)
MW0JZE Hexbeam kits en onderdelen voor zelfbouwers
G3TXQ hexbeam review op eHam.net
Wil je zelf een hexbeam bouwen? Heb je vragen, tips of opmerkingen? Zend een email naar qsl (at) pd2h.nl
73s Jan de PD2H
