Het onderstaande interview stond reeds eerder in DKARS magazine en wel in de uitgave van november 2014. De reden van het opnieuw publiceren heeft te maken met het feit dat Wim Koppelaar PA3BRP om gezondheidsredenen per direct is gestopt met het geven van zendamateur cursussen aan minder validen.
Wim Koppelaar is een zeer bevlogen man die zelf door een ernstig ongeval ook in een rolstoel terecht is gekomen. In november 2005 is hij voor zijn inzet voor de mindervalide medemens onderscheiden als Ridder in de orde van Oranje Nassau. Mevrouw Schreur – destijds directeur-hoofdinspecteur – van Agentschap Telecom heeft deze onderscheiding persoonlijk bij hem opgespeld.
De laatste paar jaren had Wim een “thuis” gevonden bij EZHE – Electronicaclub Zuid-Hollandse Eilanden – en gaf daar cursus via de TeamSpeak server van EZHE . Het stoppen van Wim is een groot gemis voor de zendamateurwereld. Een grote wens van Wim is nu nog dat er iemand op staat die zijn werk wil voortzetten. Ben jij diegene die zijn levenswerk wil voortzetten? Laat het ons weten en we brengen je graag in contact met Wim.
EZHE is enorm dankbaar voor alles wat Wim voor onze Teamspeak cursisten heeft gedaan. Namens iedereen enorm bedankt!
Interview met Wim Koppelaar PA3BRP
Door Boudewijn de Best PD5BB
thema: mindervaliden cursus voor zendamateurs.
De zendamateurhobby is een prachtige hobby waarmee – na het behalen van de N- of F-registratie – het mogelijk is om contacten te leggen en te onderhouden met andere zendamateurs in de hele wereld. Het kan mensen zelfs uit een sociaal isolement halen. Je haalt als het ware de wereld binnen in je Shack.
Minder valide betekent letterlijk beperking. Bijvoorbeeld iemand die een hersenbloeding heeft doorgemaakt houdt hier vaak restverschijnselen (een beperking) aan over. Na een hersenbloeding heeft iemand vaak meer moeite zich te concentreren en ook het in het geheugen opslaan van nieuw geleerde informatie verloopt vaak moeizaam. Minder validen die een zendmachtiging willen behalen hebben daarom vaak moeite om mee te komen op de reguliere cursussen voor het behalen van een N-, F-registratie en/of CW included. Zij haken sneller af of beginnen niet eens aan een cursus.
Naam Wim Koppelaar PA3BRP
Leeftijd 75 jaar
Getrouwd met Adrie PA3CFU
Woonplaats Hardinxveld Giessendam
Weet je nog wanneer je zendamateur bent geworden en voel je je ook nog steeds zendamateur?
Ik ben begon in uuuhh… op aanraden van een amateur toen ik zelf een poosje in de lappenmand zat en het huis bijna niet uit kon. Kijkt vragend naar Adrie zijn vrouw en verontschuldigt zich dat hij het niet precies weet – 1979 – antwoord ze. Daarna even nadenkend… nee, ik voel me geen zendamateur meer. In het begin was ik veel op de band te vinden en later hadden we zelfs een soort van familie-Net. Onze twee zoons hadden namelijk ook hun licentie behaald. Echter al snel verschoof mijn interesse van de radio naar de techniek en het les geven, dàt laatste, dat was wat ik echt wilde! De radio zelf raak ik nog maar zelden aan. Lachend, je hebt zendamateurs, stekker amateurs en ik ben een cursus amateur.
Kun je je het moment nog herinneren dat je voor het eerst cursus gaf?
Ja zeker, al heel snel na het behalen van mijn A-licentie meer dan 30 jaar geleden. Ik had een sterke drang mijn kennis aan anderen over te brengen. Cursus gaf ik aan huis – en glimlachend – ook maar gelijk aan mijn vrouw Adrie, die vervolgens ook haar licentie behaalde en mij ging bijstaan in het geven van cursus. Zij vulde mij prima aan. Haar aankijkend… ze is erg goed in formules en werd mijn rechter hand. Zo kregen we in ieder geval geen ruzie over dat ik teveel tijd aan het lesgeven besteedde, haha.
Waarom besloot je zendamateur cursussen aan mindervaliden te gaan geven?
Nou, dat ging eigenlijk vanzelf. Al snel kwamen er mensen die de reguliere cursussen niet konden bijbenen omdat het te snel ging of omdat ze een handicap hadden zoals slechtziendheid, doofheid, concentratiestoornissen, moeite met leren etc. Als ze bij andere cursussen afgewezen werden dan vond ik het mijn taak om juist deze mensen te laten zien dat als ik het kon leren zij dat ook konden. Door de mond op mond reclame zat de eerste cursusavond al snel vol en werden het al snel meerdere avonden. De verschillende verenigingen begonnen al snel met het doorsturen van mogelijke kandidaten. Maar ook anderen weten hem te vinden: zo hielp hij al eens twee radeloze piloten aan hun verplichte diploma. Die avonden waren overigens best intensief, we schonken een kopje koffie en na afloop nog een frisje of een biertje. Dat begon echter wel een aanslag op ons budget te worden en daarom besloten we voortaan een kleine bijdrage te vragen om dat te kunnen bekostigen. Onze jongens konden soms door de cursusavonden geen televisie kijken. CW gaven we ook, dat werd echter altijd pas vanaf 23.30 uur gegeven als de jongens op bed lagen. CW had je toen namelijk nodig voor de A-licentie.
Wie komen er in aanmerking voor de mindervaliden cursus en hoe bepaal je dat? Waren er in die begintijd al speciale examens?
Ja, – stelt zichzelf de vraag – wat of liever wie valt er nu in de categorie minder valide? Voor mij is dat iemand die blind, doof, verlamd, autistisch is of restverschijnselen heeft van een hersenbloeding maar… ook iemand die heel graag zendamateur wil worden maar door het tempo in de reguliere cursussen al snel de aansluiting verliest doordat het voor hem/haar te snel gaat. Verder van jong tot 80 plus. Wel doe ik van te voren een intake gesprek zodat ik kan inschatten wat de problematiek is en of een examen haalbaar is. In de begintijd van het zendamateurisme waren alle examens mondeling. Later is men overgestapt op schriftelijk. De mogelijkheid voor het afleggen van een speciaal examen bestaat ook al uit die tijd.
Hoe groot is de behoefte aan cursus voor minder validen?
De behoefte blijft onverminderd groot, op dit moment werk ik met verschillende groepen op verschillende avonden. Ik zie daar geen afname in, eerder een toename.
Hebben cursisten met verschillende beperkingen verschillende manieren van les geven nodig?
Ik weet precies wie welke aanpak nodig heeft en hoe ik de mensen het beste kan benaderen, een soort van tweede natuur. Heeft iemand behoefte aan herhalen dan kan hij de opgenomen les later nog eens extra terug luisteren of ik spreek extra met ze af, privé op TeamSpeak. Als het is nodig is laat ik mensen bij mij thuis komen bijvoorbeeld als ik uitleg wil geven via tekeningen.
Zo’n speciaal examen wie neemt dat eigenlijk af en heeft het AT en/of een andere organisatie hier een rol in?
Ja, dat moet aangevraagd worden. Ik heb in de loop der jaren een goeie band opgebouwd met de diverse examinatoren. Voorafgaand aan het examen ga ik altijd eerst een praatje met ze maken en geef nog wat toelichting over de handicap van de kandidaat. De examencommissie bestaat altijd uit twee examinatoren, namelijk een van Agentschap Telecom en een van de VERON of de VRZA.
Is een mondeling examen makkelijker dan schriftelijk en hoe ervaar je het zelf als een kandidaat examen doet?
Men denkt dat mondeling examen doen makkelijker is dan schriftelijk. Het tegendeel is echter waar! Bij schriftelijk (multiple choice) vallen er sowieso twee antwoorden af en dan heb je nog 50% kans dat je de goede kiest. Daarbij kun je de vraag even laten rusten en later alsnog beantwoorden. Bij mondeling wordt er op dát moment een antwoord verwacht. Gelukkig zijn er examinatoren die dit ook feilloos aanvoelen en de vraag dan anders formuleren of later nogmaals stellen.
Ik blijf altijd bij het examen. Het klinkt misschien gek maar ik voel me vaak meer gestrest dan de kandidaat zelf. Je wilt gewoon dat ze de eindstreep halen. Een examinator zei eens: “Wim misschien kan je beter buiten wachten” maar dat wilde ik natuurlijk niet. Voor de kandidaat ben ik vaak een belangrijke steun alleen al door in de zelfde ruimte te aanwezig te zijn.
Wat is het verschil tussen vroeger en nu voor wat betreft de techniek en hoe heb je daar je cursus op aangepast en wat vind je daarvan?
Vroeger werkten we met buizen en tegenwoordig met transistoren, digitale technieken etc. De examens worden ook steeds moeilijker en dat verontrust me wel. Soms vraag ik me af waar leiden we nu eigenlijk voor op? Is dat voor een prachtige hobby tot zendamateur of voor piloot? Wat mij betreft kan het wel een stapje terug. Besteed bijvoorbeeld meer aandacht aan de regelgeving en aan de praktijk. Wie zijn call noem je het bijvoorbeeld als eerste in een QSO etc. Wat mij verder stoort zijn de fouten die steeds vaker in de examens voorkomen. Hier lijkt ook geen discussie over mogelijk te zijn. Ik zou daar wel inspraak in willen hebben.
Wat ik erg jammer vind is dat CW geen onderdeel meer is van het examen. Dat is vooral persoonlijk omdat ik dit zo’n geweldige mode vind.
Kun je wat vertellen over de gemiddelde cursusduur en het slagingspercentage en heb je enig idee hoeveel mensen er geslaagd zijn in al die jaren?
Om met het laatste te beginnen – Adrie valt hem bij – met CW erbij gaat het om honderden geslaagden. Precies weten we het niet, we hebben dat nooit bijgehouden. Het slagingspercentage ligt dichter bij de 100 % dan bij de 99%. Klinkt ongelooflijk hé? Maar toch is het waar. De ene cursist is binnen 4 maanden klaar en de ander begeleid ik 5 jaar lang. Zo was er een directeur van een groot sloopbedrijf die al jaren probeerde tevergeefs de lesstof zich eigen te maken. Uiteindelijk kwam hij in januari bij mij en in juli van het zelfde jaar slaagde hij via een mondeling examen.
Toen je bij Whisky Oscar kwam, ben je toen op een andere manier les gaan geven? Welke voordelen had het op TeamSpeak les gaan geven?
Whisky Oscar kwam op het juiste moment op mijn pad, ik zat net even op een dood spoor en vroeg me af: en hoe nu verder? Zij boden mij spontaan en belangeloos een voor mij nieuw platform aan via hun TeamSpeak Server. Er ging een wereld voor mij open. Ik kreeg een eigen “room” waar alleen de cursisten toegang tot hebben en waar zij door een druk op de knop de les kunnen opnemen en nogmaals terug kunnen luisteren. Door TeamSpeak hoef ik geen mensen meer thuis te ontvangen zoals wij jaren lang meerdere keren per week gedaan hebben. Maar ook voor de cursisten. Ik had zelfs cursisten die wekelijks uit Groningen kwamen. Dat hoeft nu niet meer, ze kunnen gewoon thuis blijven zitten achter hun computer en ik kan het allemaal regelen vanachter de computer. Wat een uitvinding! De lesstof is ongewijzigd gebleven.
Je bent nu 75 jaar en wanneer je zou willen stoppen is er dan iemand die het kan over nemen?
Stoppen? – gaat direct rechtop zitten – alleen als ik niet meer kan! Het cursus geven is voor mij als vitaminen die je nodig hebt. Daarbij heb ik een gave gekregen en ik vind dat ik die moet benutten, ik wil dit blijven doorgeven, ja ik zie het zelfs als mijn plicht tegenover mijn medemens.
Ik weet zeker dat er in Nederland nog andere talenten rondlopen die op de zelfde golflengte kunnen gaan zitten als de kandidaten nodig hebben. Die hebben namelijk niets aan hoogdravende taal. Veel geduld en gebruik maken van ezelsbruggetjes daar gaat het om. Een sinus leg ik bijvoorbeeld uit als: door het gooien van een steen in een vijver krijg je kringen, die kringen zijn dan de harmonischen etc.
Kun je aangeven welke eigenschappen er nodig zijn om cursus te kunnen geven aan mindervaliden. Heb je bijvoorbeeld een speciale manier van lesgeven?
Fronsend… behalve kennis van de materie hen je vooral geduld, geduld en nog eens geduld nodig maar ook rustig kunnen blijven en een positieve instelling hebben. Het moet als het ware een tweede natuur zijn om op deze wijze te werk te gaan.
Een blinde vrouw die ook geen braille kon en dus alles uit haar hoofd moest doen wilde CW leren en seinde al snel behoorlijk strak en goed. Tijdens het oefenen sprak een oudere amateur haar aan op de band en zei tegen haar dat het nergens op leek wat ze deed. Ik heb moeten praten als brugman om haar weer verder te kunnen begeleiden. Ze heeft het examen cum Laude gehaald. Ik heb nog contact gezocht met de betreffende amateur om hem te bedanken voor het feit dat hij in staat bleek te zijn om in één zin iemand haar zelfvertrouwen en het vertrouwen in mij en het plezier in de hobby te ontnemen.
Tot slot, wat was je meest bijzonder cursist?
Dat was op zeker een man met een dwarslaesie. Hij was fanatiek en wilde perse ook zijn A-licentie behalen maar niemand wilde hem daarbij helpen, hij was immers voor het grootste deel verlamd. Hij had nog iets kracht in de pols van zijn verlamde arm. Na overleg met zijn Fysiotherapeut zijn we gaan oefenen met CW. Hij behaalde het examen met vlag en wimpel. Ik had tranen in mijn ogen toen hij het gehaald had. Er is geen dankbaarder werk dan dit!